Saunadan faydalanan kimseler için bir tedavi hedefi yoktur. İnsan sağlığına koruyucu vücudumuzun doğayla uyum içinde yaşama hazırlayıcı asrımızın en korkunç hastalığı olan stresin giderilmesindeki görevi kabul edilmelidir. Oturarak kaliteli şekilde terlemenin avantajları fazladır.

En başta aktif terlemede oluşan yorgunluğun tam tersine saunada terleme ile yorgunluk giderilir. Toksin metabolizma artıklarının deri gözeneklerinden ter yoluyla uzaklaştırılması genel rahatlama ve gevşemeyi sağlar. Vücudun ısı, değişimleriyle kalp atım sayısı arasında doğrusal bir ilişki vardır.

Saunadaki sıcak havaya bağlı olarak vücut ısısı artar, nabız artışı da bununla beraber artar. Saunada nabız istirahat haline göre %50 - 60 artar dakikada 100 - 150 atıma çıkabilir. nabızdaki bu hızlı artışa karşın kan basıncında ( Tansiyonda) çok hafif bir artış olur. Bu nedenle dolaşım sistemine binen gerçek yük düşüktür.

Sauna Nedir ve Nelere Faydası Bulunur?

Sauna ilk olarak Orta Asya'da başlamıştır. Rusya'ya ve Rusya kanalı ile beraberinde İskandinav ülkesine gelmiş, Finlandiya ülkesinde son halini alarak gelişimini tamamlamıştır. Berlin 1936 olimpiyatlarında Finli sporcuların tepkileri üzerine olimpiyat köyünde halk saunası inşa edilmiştir. Farklı ülkelerden gelen sporcuların sayesinde sauna kültürünün dünyaya yayılmasında etkili olmuşlardır. Bu nedenle Türkiye'de Saunanın bir diğer ismine Fin Hamamı denmektedir.

Sauna, sadece temizlenmek için hamam türü olarak kullanılan bir yer değildir. Sauna tam tersi vücudun temizlenmesinin yanı sıra vücudun rahatlamasına ve dinlenmesinde yardımcı olmaktadır. Sauna ve hamam genel olarak karıştırılır. Fakat ikisi arasında benzer fonksiyonlar görülür, ikisi de temizlenme ve zayıflamada katkı sağlamaktadır. Yalnız hamam daha çok vücudun yıkanmasıyla temizleme işlevi görürken, Sauna ise ''Sauna sobası'' aparatı yardımıyla ısıtılır. Sauna sobası aparatın yanında modern çağda kullanılan ''sauna ısıtıcısı'' olarak kullanılan aparatlarda bulunmaktadır. Sauna Isıtıcısı, sauna sobasının görevini almaktadır.

Sauna, içerisinde bulunan bu sobalar odanın tam ortasında bulunmaktadır. Bunun sebebi ise ısının orta noktadan başlayarak yayılmasıdır. Eskiden saunalar odun ateşi ile ısıtılırken günümüzde ise elektrikli saunalar kullanılmıştır. Saunalar, ahşap tahtalardan hazırlanan, basamaklar halinde oturma bölümleri bulunan, kuru havayı ve sıcak suyu içinde barındıran çok geniş kapsamlı büyük bir alana sahip banyo çeşitlerinden biridir. Sauna, terleme etkisiyle vücuttaki su ve toksinlerin dengesini sağlayarak, gözeneklerin açılmasını, temizlenmesinde faydalı işlevi olan yüksek sıcaklıktaki odalara verilen isimdir. Yüksek ısının sağlanmasında etkili olan kaynak, saunaların tahtadan oluşmasıdır. Tahta odadan oluşması buharı emerek nemi korur ayrıca vücudun yanmasını önlemektedir. Saunalarda ahşap kullanılmasının sebebi ise sıcak olan ortamın konforunun bozulmamasını sağlamaktadır. Saunalarda üst bölümde yer alan kısımda sauna taşları bulunmaktadır. Bu taşlar sıcaklığın etkisiyle ısınmaya başlar ve taşların üzerinde bulunan su buharlaşarak oda içerisinde buharın oluşmasını sağlar. Buhar farklı sauna odalarında farklı aromalar oluşturabilir. Finlandiya' da kullanılarak gelişen bu buhar tekniği vücudun gözeneklerini açarak ve deride ciddi rahatlama sağlaması için tercih edilmiştir.

Saunada nem oranı, sıcaklık düzeyi ve hava sirkülasyonu çok önemli bir yerdedir. Saunada yüz seviyesinde 80 ile 100 derece arası, ayak seviyesinde 30 derece sıcaklık olması gerekmektedir. Nem oranı en az 10 ile 20 arasında, hava sirkülasyonu da saatte 3 ile 8 defa sağlanmaktadır.

Sauna 19.Yüzyıllarda doğum tedavilerinde de uygulanan hijyenik bir yer olmuştur. Modern hijyenik yerler üretilmeden önce 1900'lere kadar olan kısımda yeni doğmuş bebeklerdeki ölüm oranlarının fazlalığı az olan aile saunalarının bulunduğu şehirlere göre daha fazladır. Sauna odalarında sadece hamile kadın ile ebenin bulunmasıyla hijyenik ve temiz bir ortam sağlandığı için doğan bebeklerde bulaşıcı hastalıklara az rastlanmaktadır. Günümüzde de hamile bayanlar içinde kullanılan bir yerdir. Fakat hamile kadınlar genel kontrollerin ve değerlerin normal ve olumlu çıkması sonucuyla saunaları kullanabilmektedir.
Sauna banyosu sağlık problemleri olmayan kişiler içinde tavsiye edilmektedir. Her birey ılık bir sauna banyosu yapabilir. Saunanın temel amacı insan vücudunun rahatlatılması olduğu için yaşlı bireylerde rahatlama hissi verirken genç ve sağlıklı bireylerde ısınma hissi vermektedir. Sürekli olarak devam edilen bir rahatsızlık söz konusu olmadığı sürece sauna kullanılabilmektedir.

Saunanın insan sağlığına pek çok yönden olumlu etkileri bulunmaktadır. Sauna yapan kişilerin dış görünüşünde fark edilir bir değişim söz konusu elde edilir. Bunların en başta gelen faydaları arasında vücutta bulunan fazla yağların eritilmesine yardımcı olarak vücudun zayıflamasına katkı sağlamasıdır. Sauna, kalori yakmakta etkili olduğundan kilolu kişiler tarafından tercih edilmektedir. Saunada sıcaklığın etkili olması sonucu ile nabzın artması ve vücut metabolizmasının çalışarak hızlı bir şekilde kaloriyi enerjiye dönüştürmektedir. Saunada terleme ile vücut gevşer ve deri üzerindeki toksinler de temizlenir, vücudun içerisindeki zararlı kimyasallar terleme yoluyla dışarı atılır.

Sauna, antikor üretimini artırması ile insan vücudunun bağışıklık sistemini güçlendirir ve kişinin gün içerisindeki dış etkenlere karşı direncini son derece arttırmaktadır. Ayrıca saunanın solunum yollarında düzenleyici etkisi bulunur. Egzersiz sonrası saunaya girmek fibromiyalji ağrılarına neden olan laktik asidin terleme yoluyla atılmasına yardımcı olur.

Sauna, cilt sağlığına oldukça faydalı bir yöntemdir. Eski çağlardan günümüze kadar gelmiş olan cilt hastalıkların tedavisinde alternatif olarak kullanılır. Sauna, cilt bakımında destek verir. Cildin terlemesi sonucuyla cildin yenilenmesinin yanı sıra hücrelerin de yenilenmesinde etkili olmaktadır. Sauna cilt gözeneklerini temizleyerek kılcal damarlardaki dolaşımı arttırır. Ciltte oluşan kırışıkların arasındaki dokuları yoğun bir şekilde güçlendirerek doldurur. Cildin daha temiz, berrak, yumuşak ve ışıltılı olmasını sağlamaktadır. Sauna, cilde detoks etkisi vermektedir. Ciltte bulunan fazla yağların, sivilce gibi sorunlarında giderilmesinde etkili olduğu görülmektedir.

Saunanın önemli faydalarından biri de vücuttaki kan akışını düzenli tutmasıdır. Böylece ihtiyacı olan dokulara fazla kan ve besin akışı gitmektedir. Kuzey ülkelerinde genellikle sauna sonrası soğuk banyo yapılır veya buzlu bir suya girilir. Bu hızlanan kalp ritmini aniden düşürerek şok etkisine uğratır. Şok etkisi cildin daha genç tutulmasına ve hücrelerin sürekli aktif halde çalışmasına yardımcı olur. Saunanın kalbe fayda sağladığı görülmektedir. Sauna, kalbin kan pompalama kabiliyetini güçlendirir. Saunada yükselen ısının etkisiyle vücudun belli bir sıcaklığa gelmesi sağlanır ve artan sıcaklık ile kalp atış hızı artmaktadır. Sauna günümüzde oluşan stresten kaynaklı kalp yorulmaları ve kalp sorunlarını giderir ve sinirlerin, kasların gevşemesinde yardımcı olur. Düzenli olarak saunada ısının etkisi altında kalp damar ve kaslara egzersiz yapılarak kalp sağlığı korunmaktadır. Sauna kullanımı kan şekerinin düşmesinde de yardımcı olmaktadır.

Sauna, modern yaşamın getirdiği stresin giderilmesinde kişiler tarafından sıklıkla tercih edilmektedir. Stres, kasların sertleşmesine katı ve yumru hal almasına, gün içerisinde halsiz ve bitkin hissetmeye sebep olmaktadır. Sauna, depresyon ve stresi düşürerek kişinin kendini daha iyi hissetmesini sağlamaktadır. Ayrıca sauna, endorfin salgılanmaya neden olduğundan stresin azaltılmasında yardımcı olmaktadır.

Sauna terapisi, kas ve eklem ağrıları içinde oldukça faydalı bir işlemdir. Sauna sıcaklığın etkisiyle yağların yakılması ve kaslarda oluşan yağ dokularının dengesinin korunmasında faydalıdır. Kan dolaşımı hızıyla ısıda genişleyen damarların kan sirkülasyonunun artmasına fayda sağlar. Vücudun oksijen dolaşımını güçlendirerek yağ yakımını azaltılmasına teşvik eder ve kasların daha güçlü olmasında etkili sonuçlar gösterir. Kasların yumuşamasını, gevşemesini sağlayarak kaslarda meydana gelen kireçlenme ve romatizma gibi sorunların giderilmesinde sauna terapisi oldukça faydalıdır. Kaslarda oluşan yaralanma ve sakatlıkların tedavisinde de etkili olduğu görülmektedir.

Sauna, uyku sorunları yaşayan kişilerin endorfin dengesini düzenlemesiyle uykuya daha kolay ve derin bir şekilde dalmasını sağlamaktadır. Saunada sıcaklığın etkisiyle melatonin hormonu salgılanır ve bu sayede kişinin sağlıklı bir şekilde uykuya dalmasına yardımcı olur. Ayrıca kronik baş ağrı problemlerinin ve sinüslere bağlı tıkanıkların minimum azalmasında etkisi görülmektedir. Sauna, kışın daha çok karşımıza çıkan hastalıklar arasında bulunan grip, nezle, gibi hastalıkların tedavisinde etkilidir. Sauna odasındaki ısının kan hücrelerinin artmasını sağlarken, hastalıklara sebep olan virüs ve zararlı mikropların yok edilmesini sağlar. Vücudu mikroplardan arındırarak grip, nezle ve soğuk algınlığı oluşumunu engeller ve vücudu temiz tutar.